Yapabilseydim;
iki uyanıklık arasının, - o -
tamamlanmışlığını yazardım.
Söz'süz,
ama'sız
ve nihayet'siz. Anlardın...
Mey
29 Aralık 2014 Pazartesi
Siz Aşktan Ne Anlarsınız Bayım?..
Çok şey öğrendim geçen üç yıl boyunca
Alt katında uyumayı bir ranzanın
Üst katında çocukluğum...
Kâğıttan gemiler yaptım kalbimden
Ki hiçbiri karşıya ulaşmazdı.
Aşk diyorsunuz,
Limanı olanın aşkı olmaz ki bayım!
Allah'la samimi oldum geçen üç yıl boyunca
Havı dökülmüş yerlerine yüzümün
Büyük bir aşk yamadım
Hayır
Yüzüme nur inmedi, yüzüm nura indi bayım
Gözyaşlarım bitse tesbih tanelerim vardı
Tesbih tanelerim bitse gözyaşlarım...
Saydım, insanın doksan dokuz tane yalnızlığı vardı.
Aşk diyorsunuz ya
Ben istemenin allahını bilirim bayım!
Çok şey öğrendim geçen üç yıl boyunca
Balkona yorgun çamaşırlar asmayı
Ki uçlarından çile damlardı.
Güneşte nane kurutmayı
Ben acılarımın başını
Evcimen telaşlarla okşadım bayım.
Bir pardösüm bile oldu içinde kaybolduğum.
İnsan kaybolmayı ister mi?
Ben işte istedim bayım.
Uzaklara gittim
Uzaklar sana gelmez, sen uzaklara gidersin
Uzaklar seni ister, bak uzaklar da aşktan anlar bayım!
Süt içtim acım hafiflesin diye
Çikolata yedim bir köşeye çekilip
Zehrimi alsın diye
Sizin hiç bilmediğiniz, bilmeyeceğiniz
İlahiler öğrendim.
Siz zehir nedir bilmezsiniz
Zehir aşkı bilir oysa bayım!
Ben işte miraç gecelerinde
Bir peygamberin kanatlarında teselli aradım,
Birlikte yere inebileceğim bir dost aradım,
Uyuyan ve acılı yüzünde kardeşimin
Bir şiir aradım.
Geçen üç yıl boyunca
Yüzü dövmeli kadınların yüzünde yüzümü aradım.
Ülkem olmayan ülkemi
Kayboluşumu aradım.
Bulmak o kadar kolay olmasa gerek diye düşünmüştüm.
Bir ters bir yüz kazaklar ördüm
Haroşa bir hayat bırakmak için.
Bırakmak o kadar kolay olmasa gerek diye düşünmüştüm.
Kimi gün öylesine yalnızdım
Derdimi annemin fotoğrafına anlattım.
Annem
Ki beyaz bir kadındır.
Ölüsünü şiirle yıkadım.
Bir gölgeyi sevmek ne demektir bilmezsiniz siz bayım
Öldüğü gece terliklerindeki izleri okşadım.
Çok şey öğrendim geçen üç yıl boyunca
Acının ortasında acısız olmayı,
Kalbim ucu kararmış bir tahta kaşık gibiydi bayım.
Kendimin ucunu kenar mahallelere taşıdım.
Aşk diyorsunuz ya,
İşte orda durun bayım
İslak unutulmuş bir taş bezi gibi kalakaldım
Kendimin ucunda
Öyle ıslak,
Öyle kötü kokan,
Yırtık ve perişan.
Siz aşkı ne bilirsiniz bayım
Aşkı aşk bilir yalnız!
Didem Madak
26 Aralık 2014 Cuma
Çözülmemiş Bir Yol Problemine Dair...
Uzunca gitmeler şehri ile
süresiz susmalar şehri arasına gerili ömrün
gevezesiydim.
Ne ayaklarımın yorgunluğu yetti,
iki şehrin orta noktada buluşmasına ne cılız fısıltım.
Tam orada, o noktada çözülmemiş o yol problemine tutkun,
bir başına kalakaldım.
Ve yılmadım tekrardan aynı cümleyi; yüzüm iki şehrin uzak / puslu silüetlerine dönük söylendim durdum, durdum ve söylendim: Kimse bir kurbağayı geçemez, söz konusu olan anımsamaksa...
Mey
süresiz susmalar şehri arasına gerili ömrün
gevezesiydim.
Ne ayaklarımın yorgunluğu yetti,
iki şehrin orta noktada buluşmasına ne cılız fısıltım.
Tam orada, o noktada çözülmemiş o yol problemine tutkun,
bir başına kalakaldım.
Ve yılmadım tekrardan aynı cümleyi; yüzüm iki şehrin uzak / puslu silüetlerine dönük söylendim durdum, durdum ve söylendim: Kimse bir kurbağayı geçemez, söz konusu olan anımsamaksa...
Mey
25 Aralık 2014 Perşembe
Billurlaşma*.../ Haiku
Yapabilseydim;
gözlerden gizler,
hem de görünür kılardım
( sendeki
bendeki) billurlaşmayı...
Mey
* Stendhal'e selam
gözlerden gizler,
hem de görünür kılardım
( sendeki
bendeki) billurlaşmayı...
Mey
* Stendhal'e selam
22 Aralık 2014 Pazartesi
Yalınlık...
" Yalınlık doğruluğun mührüdür..."
Wittgenstein
Yalındı direnci meylimizin
güz'ün deli esintisine, biliyorsun.
Ve yalın bir şey vardı - satır aralarına kendiliğinden giriveren -
düş'ünüşümde.
Uyanmanın o ilk şaşkın bakışı;
sen'den bir söz'ün sevinç ve soruyla harmanlanmış telaşı,
sesi kısılmış kalpteki o söz...
Başa bela bunlar, biliyorsun. Başa bela, zihnimize bastığı mührü...
Mey
Wittgenstein
Yalındı direnci meylimizin
güz'ün deli esintisine, biliyorsun.
Ve yalın bir şey vardı - satır aralarına kendiliğinden giriveren -
düş'ünüşümde.
Uyanmanın o ilk şaşkın bakışı;
sen'den bir söz'ün sevinç ve soruyla harmanlanmış telaşı,
sesi kısılmış kalpteki o söz...
Başa bela bunlar, biliyorsun. Başa bela, zihnimize bastığı mührü...
Mey
Aşk Payı...
Sana,
ertelenmiş söz;
bana
yazgısına teslim bellek.
Sana,
şarkının inadı;
bana
hikayenin büyüsü.
Bize,
büyük bir vazgeçiş. Nasıl da adil. Aşk...
Mey
ertelenmiş söz;
bana
yazgısına teslim bellek.
Sana,
şarkının inadı;
bana
hikayenin büyüsü.
Bize,
büyük bir vazgeçiş. Nasıl da adil. Aşk...
Mey
20 Aralık 2014 Cumartesi
Burası… / Orası…
Kazıyordu. İçerdeki seslenene dek, kaç zamandır kazımakta
olduğunu düşünmedi. Saate bakmak aklına gelmedi. Yalnızca kazıdı; usul, dikkatli
ve hiç olmadığı kadar azimliydi. Burası, diye düşünüyordu. Burası’nın katlanır
yanı kalmadı ve oralarda bir yerde bir ‘Orası’ olduğunu biliyordu. Bulana kadar,
diye söz vermişti kendine. Buluncaya kadar kazımaya devam. Çocuğun sesi daha
güçlüydü bu kez. Çağrısında titreşen sabırsızlığı fark etti. Gülümsedi elinde
olmadan. Ardından ona henüz ‘orası’ndan söz etmediğini anımsadı, hoş ‘ burası’nın
da farkında olmadığını biliyordu. Nasıl anlatırım,
sorusuyla endişe belirginleşti. Bir yolunu bulacaktı elbet. Anlatırım, diye
düşündü. Önce kazımaya devam etmeliyim. Elindeki işi gönülsüzce bıraktı.
Yemek, çocuğun hikâyeleri,
soruları, yeni yeni görmeye başladığı ama anlamını çözme arzusunun henüz baş
göstermediği ‘ burası’na ilişkin sorularıyla süslüydü. Aklı yarım bıraktığı
işte, çocuğa eşlik etti. Anlattığı hikâyelere güldü, sorularına temkinli cevaplar
verdi. Çocuk sordukça, daha hızlı kazımalıyım, diye düşündü. Yarın akşam kaçta
döneceksin eve, sorusuyla kendini yarın’da buldu.
Planladığım kadar kazıyamamıştım hayıflanmasıyla çıktı yer
altından. Soğuğa eklenmiş pusla irkildi. Eller hemen cebe girdi. Tüm gece
çalışmaktan bitap düşmüşlüklerine acıyacak gibi oldu bir an, sonra çevresine
bakınıp ‘ burası’nın üzerine abanmaya hazırlandığını sezdiğinde unuttu
merhameti ve hızlıca yürümeye başladı. Yüksel caddesini geçip Konur’a döndü.
Birkaç saat sonra görülmemiş bir insan ırmağının sokak boyunca gidip geleceğini
düşününce, sabahki sakinliğini sevecek gibi oldu. Oyalanma, diye uyardı
kendini. Yüzünü kesen soğuğa çare yoktu
ama çantasındaki eldivenler elleri için çözüm olabilirdi. Üşendi, ceplerinin
sıcaklığıyla yetineceklerdi. Sokağın, Meşrutiyet çıkışına yaklaşınca, kimsenin
kullanmadığı üst geçidin merdivenlerine beyaz boyayla – soluklaşmaya başlamıştı
boyanın rengi –yazılmış o harfleri gördü: S O M A… ‘ Burası’ işte, diye
mırıldandı dişlerinin arasından. Daha çok,
daha hızlı kazımalıyım, bir saptamadan çok kararının pekişmesiydi. ‘ Orası’nda başka
S O M A’ların olmadığını nereden biliyorsun, şüphesine geçit vermedi.
Olmadığını biliyordu. Hep on dokuz yaşında bırakılmış çocukların olmadığından
da emindi; ekmek almaya gidenlerin evlerine güvenle döneceklerinden de. Aksi halde,
böyle kazımanın bir anlamı olmazdı, diye altını çizdi inancının. Üst geçit
görünmez oldu. Artık caddedeydi. Yürümeyi sürdürdü. Belediye işçilerinin geceden
kalan pisliği temizler gibi yapmakta olduklarını fark etti. Onlar da biliyorlar
işte, diye vurguladı. Burası’nın temizlenebilir bir yanı kalmadığını. Yeterince
derin kazıyabilirsem belki hepimizi… Susturdu zihnini. Dur bakalım, diye
çıkıştı. Önce ‘orası’nı mümkün kıl.
Akşamı beklemeye karar vermişti ya, duramadı. Bulduğu her
boşlukta sürdürdü ellerini çalıştırmayı. ‘ Burası’na tiksintisini bastıramadığı
anların kazımayı yavaşlattığını fark ettiğinde panik geldi gitti. ‘ Orası’nı
düşünmeye zorladı kendini sık sık. Görünürlüğün söylediğinin – ne söylenirse
söylensin – bağıra çağıra söylenmesine bağlı olmadığından emindi her şeyden önce.
Sözde otorite reddedişlerin kendisini bir otoriteye dönüştürme çabasına
girişmesinin de ayıp karşılanacağına inanıyordu ‘orası’nda; mütemadiyen
eleştiriden söz edenlerin özeleştiri mekanizmasını görmezden gelişlerinin de. Söylemeye
değil eylemeye bakılırdı elbette. Özür istemez ama af dilemeyi bilirdi insan
olmanın bilgeliğine ermiş olanlar. “ Kendini bil! “ değil, “ kendin bil!”
yerleştirilirdi ‘orası’nda olmanın temellerine. Kurdukça rahatladı. Mümkündü ve
henüz ulaşamadığı bir yerdeydi. Ama bulacaktı.
Hep aynı sabaha uyanmak üzere gözlerin yumulduğu gecelerin
rüyalarını reddetmek önemliydi kazırken ve anlatmaya çalışmanın nafileliğine
inanç. Anlatma çabasından vazgeç, kırılan güvene hayıflanmayı bir yana it, kâğıt
üzeri dostluk iddialarına kulak tıka. Yalnızca kazı. Kazı çünkü ‘ burası’ sana
göre değil, hiç olmadı. Söz dinle, diye sıkı sıkı tembihlemişti kendini; uysallığı ve itaati getirenin bütün o, yaşanmışlık ve yaşanmamışlıkların eksiği-
fazlası derken kendisini soluk alamaz hale getirmişliği olduğunun üç aşağı beş
yukarı sezmekteydi. Kazıma eylemi dışında gerçek bir oluş’un mümkün olmadığının
bilgisine ereli çok oluyordu.
Kazıyor. ‘ Burası ‘ olmayan bir ‘orası ‘ fikrine tutunmuş;
gevezelik görüntüsü verdiği bir suskuyla ve gidiş’i mümkün kılacak öteberiyi
ceplerine doldura boşalta kazıyor. Elleri dursa zihni durmuyor. Kazımadıkça çirkinleşen
‘burası’nı yok kılmak için kazıyor. Bulana dek. ‘ Orası’nı…
Mey
19 Aralık 2014 Cuma
15 Aralık 2014 Pazartesi
Rüya'nın Varlığına Dair...
Kendini güz'den, nasılsa,
sakınmış bir yaprağın parlak yeşili gibi;
uyanıklığın koşturmacasının unutturamadığı o rüya.
Orada. Belleğin dilinin - hemen - ucunda. Bekliyor.
Sana bir şey diyecek: Belki ağzına yayılmasını engelleyemediğin
o gülüş!ün hatırına olduğunu. Varlığının. Belki de tam bu yüzden olamadığını. Varlığının...
Mey
sakınmış bir yaprağın parlak yeşili gibi;
uyanıklığın koşturmacasının unutturamadığı o rüya.
Orada. Belleğin dilinin - hemen - ucunda. Bekliyor.
Sana bir şey diyecek: Belki ağzına yayılmasını engelleyemediğin
o gülüş!ün hatırına olduğunu. Varlığının. Belki de tam bu yüzden olamadığını. Varlığının...
Mey
13 Aralık 2014 Cumartesi
Davetsiz...
Çağrılı değildi.
Arsız; ağzı da kalabalık.
Geldi kapılandı kalbe. Sana tutkun
o söz. G(b)itmiyor...
Mey
Arsız; ağzı da kalabalık.
Geldi kapılandı kalbe. Sana tutkun
o söz. G(b)itmiyor...
Mey
9 Aralık 2014 Salı
Susmak Eskiden Bir Cevaptı…
Bu yana bak, dedi. Çevir kafanı. Sesinde itaat ve merhamet talebinin birbirine
dolanıp; birinin diğerini bastırmaya çalıştığı bir karmaşa seziliyordu. Kaosa meylim,
yelkenleri suya indirmeme neden olacak gibiydi ama tam zamanında kendimi toplayıp,
omuz silktim. Omzumda gerçekleşen hareketin negatifliğinin kararımı
netleştireceğini düşünürken, bir yandan da onun omuzlarıma yönelmiş
bakışlarının beklenmedik bir hazza neden olduğunu gizlemek o anki durumun
zorunluluğuydu. Omuzlarımın güzel olduğunu biliyordum. Biliyordum da, şimdi
bunu onun da fark edeceğini düşünüp için için sevinmek neyin nesiydi böyle? Kendine
gel, diye uyardım omuzlarıma takılmış zihnimi.
Kendinde değilsin,
dediğini duyunca içimden silkindim. Bir de iç görüsüne hayranlık
çıkmasın başıma, diye düşündüm. O konuşmayı
sürdürüyordu. Tamam, kızgınsın biliyorum, diyen sesinde merhamet talebi öne
çıkmış gibiydi. Belki haklısın da ama böyle olmaz; dön konuşalım, diyen ise
itaati isteyen ve almaya kararlı olandı. Güzelliğin altını çizmek, onu kanıksamaya
dönüştürmenin en kolay yoludur; omuzlarıma kıpırdamama emri verdim. Sessizlik işimi
görürdü. Ya da görmezdi. Asla bilemezdiniz,
sessizliğinizin karşınızdakine anlatabileceklerini.
Susmak eskiden bir cevaptı, şimdi değil, dedi o sıra. Şimdi ikimizi
de sarmalayacak söz zamanı. Dön hadi, konuşalım. Söze hevesimi kullanacağı
kesin gibiydi gözüm de ya, yine de öfkelendim. Öfkemin yaptığına mı yoksa gerçek
bir söz vaadinin beni yoldan çıkarma ihtimalinin yüksekliğine mi olduğunu
bilmediğimin farkındaydım. Dişlerimi sıktım. Dayandım. Dayanamamanın, kendini tutamamanın büyük bir
işaret olduğuna inandığımı bildiğini bildiğimden, dayandım üstelik. Anlasındı bakalım. Dayanamadığınızın dayanamadığı
anın gelmesini beklemenin ağrısını anlasındı.
Sen bu değilsin, dedi. Sesindeki kaos onu da yoran bir hal
almıştı. Az kala dönüp; dönüştürdüğün şeyim, buyum işte diyecektim. Dönemedim. Omuzlarımın aldığı kıpırdama emrine
görülmemiş itaatine minnettardım. İyi ki sustum, iyi ki dönmedim ondan yana
diye düşündüm. Beni bir şeye dönüştürdüğü filan yoktu. Ne olma potansiyelini
içimde taşıyorsam ona doğru evrilişimin onun suçu olduğunu düşünmek de bunu
iddia etmek de haksızlık etmek olacaktı. Ona o anda pek çok şey yapabilirdim:
Canını yakabilir ya da hırslı dudaklarımı teninin herhangi bir yerine yapıştırabilirdim
ama haksızlık etmek? Olmazdı. Omuzlarımdaki şımarık kıpırdanış, dayanamama
ihtimalinin ilan edebileceklerinin olasılığı, öfkemin balonlaşmaya meyli beni
yoruyor, bahanesi bile yetmezdi kendimi bağışlamaya.
Şimdi eğilme zamanı, dediğini işittim. İkimiz için de. Sönmeye
yüz tutmuş balon havalandı yine. Eğilme zamanıymış! Hep büyük laflar ettin sen,
demek istedim dişlerimin arasından. Noktanın hemen ardından unuttuğun büyük
laflar! Demedim bir şey. Demeyecektim. Anlasındı
bakalım. Bir şey, tek bir şey söylesin diye beklenmiş zamanların denmemişlerin
satır aralarında bir zihni nasıl oradan oraya savurduğunu, anlasındı bakalım.
Susma, dedi. Emreden ve dilenenin gücüyle titredi altında
durduğumuz ağacın yaprakları. Yaprakların titreyişinin omuzlarımı andıran bir
yanı vardı o esnada. Kanmaya hazır, hatta arzulu. Uslu durun bakayım, diye
çıkıştım yapraklara ve omuzlarıma. Nasılsa anlayacak!
Neyi anlamalıyım, sorusuyla olduğum yerde sıçradım. Söyle neyi
anlamalıyım? Dilimin ucuna gelen sözcükleri yutma çabasına dalmışken ben; onların konuştuğunu işittim:
Susmak, diyordu titreyişlerine aldırmayan yapraklar,
hiçbir zaman, diye sözünü kesiyordu yaprakların, öfke
kılığına girmiş kırgınlığım,
bir, sözcüğü belli belirsiz çıkıyordu sözü özlemiş ağzımdan,
cevap olmadı, diye tamamlıyordu albenisinin farkında
omuzlarım. Bu yeterliydi. İkimiz için de...
Mey
Kylli Sparre
8 Aralık 2014 Pazartesi
Usta Beni Öldürsen E...
'...Anlaşılan, çok yaşlanmış birtakım analar babalar,
iblisleşivermiş oldukları için çocuklarına varasıya, insan yemeye kalkıyorlar,
arada bir. Öyküsünü anlattığımız bu anaya gelince, çocukları, ölüsünü törenle
kaldırdılar. Düşünülürse, pek korkunç bir işmiş bu. Öyle anlatıldığı rivayet
olunur.'
Koncakumonogatari şû (12. Yüzyıldan kalma bir Japon öykü
güldestesi), xxvii, 22. Öykü: 'bir avcılar anası...'
Analarının ölüsü törenle kaldırabilmeleri için çocukların
sağ kalması gerekir. Kalmadıkları da görülür ama.
İpten ipe, halkadan halkaya atarken kendilerini, cambazlar
düşer ölür, ara ara. Yaşa bakmaz bu ölümler. Ancak, 'yaşlanmış bir cambazın
yüzünde, burnunun sağ kanadı dibinde, yalnız benim görebildiğim bir ben
belirmeye başlarsa, öbürleri gibi, o da, ergeç ölecek demektir, biliyorum;
artık ipten mi düşer, yolda mı çiğnenir, hastalanıp düştüğü döşeklerden mi
kalkamaz, orasını kestiremiyorum işte,' derse genç bir cambaz...
Gergin bir ipin iki ucundan doğru gelerek birbirinize
yaklaşacak, güreşir gibi yapacaksınız; sonra biriniz yenilir, düşer gibi
olacak, biriniz de arkasından atılıp onu havada yakalayacak, kurtaracak, onunla
birlikte bir başka ipe, bir başka halkaya sarılırken herkesin yüreğini ağzına
getirecek, bunların karşılığında da ekmek parası kazanacaksınız.
Karşınızdaki cambaz, çok sevdiğiniz biri; yıllar boyu
birlikte çalıştığınız, seyreldiği görülmemiş acılarınızı, bizim yüzümüz hiç
gülmez demeye kendinizi alıştırmış bile olsanız gelip sizi buluveren tek tük
sevinçlerinizi paylaştığınız biri; öyle deyiverelim. İpin ortasına
yaklaşıyorsunuz, karşılıklı. Ansızın burnunun sağ kanadının dibinde... O zaman,
genç bir cambaz olarak, ne yapmanız gerekebileceği konusunda kapıldığınız
düşünceler... Baştan alalım. Karşısındaki ustasıydı.
Usta bir yerde yaşamanın yolunu da bulmakta ustalaşmış değil
midir ki?
Karşısındaki, kendisini çocuk yaşında yanına almış,
yetiştirmiş, sanatı öğretip onu bugüne getirmiş, genç cambazların en
ünlülerinden biri yapmış olan ustasıydı.
Nicedir aralarındaki ilişki ustaçırak ilişkisi olmaktan
çıkmıştı. Genci yaşlısının oğlu diye görüyordu kendini; usta da ona oğlu diye
bakıyor, başkalarına 'oğlum' diyerek gösteriyor, tanıtıyordu. Herhangi bir
ustanın herhangi bir yetiştirmesine 'oğlum' diye seslenmesine benzememesi için,
kendisine bir şey söyleyeceği zaman ona 'oğlum' dememeye, adını bile
söylememeye dikkat ediyordu. Konuşmaları bir seslenmeyle başlamazdı zaten. Hani
kendilerini unutup birbirlerinin dikkatini çekmek üzere bir ses çıkaracak
olsalar gırtlaklarından, ikisi de utanır, tıksırıp gırtlak temizleyerek o sesi,
yayıldığı havanın içinden silip yok etmeye çabalarlardı. Söze, yarısından
girişirler, bir gün, bir hafta önce kestikleri yerden bağlarlardı
konuşmalarını; ya da başını anlatmışçasına sonunu getirirlerdi. Bir anlık
dalgınlık, sözün nereden gelip nereye dayanacağını hemen kestiremediklerini
gösterecek en ufak bir im, bir kaşın kalkması, bir gözün kısılması, bir dudağın
büzülmesi, en az, seslenmek ölçüsünde ayıptı onların gözünde. Bu yüzden,
arkadaşları, yoldaşları, çoğu zaman, konuşmalarını izlemekte güçlük çeker,
tuhaf tuhaf bakarlardı onlara. Bu alışkı içlerinde öylesine yer etmişti ki,
cambazların, dünyada böyle konuşmalarını yadırgayabilecek kimselerin
bulunabileceğini düşünemiyorlardı bile. Herkesle böyle konuşmaya kalkarlar,
utanç duymadan kalkan kaşların, kısılan gözlerin, büzülen dudakların karşısında
neden sonra, uyanır gibi, uyanır ama aymaz gibi, bocalaya bocalaya, handiyse
terler dökerek, konuşmalarını anlaşılır kılmaya çabalarlardı.
Genci yaşlısının oğlu diye görürdü kendini; görürdü ya,
ustasına babası diye değil de anası diye bakardı. Onu doğuran, emzirip büyüten,
ona yaşamasını öğreten anasıyla bir tutardı ustasını. Önceleri böyle bir şey
duyduğunun farkına ilk vardığı sıralarda, bu duygunun ayrıksılığından ürkmüş,
sıkılmış, öylesine olmayacak bir şeyi ustasına bile söyleyemeyeceğini,
açamayacağını düşünmüştü. Sonra sonra, her düşüncesini bilen ustasına, ayrıksı
da olsa bir duygusunu açamamasını daha da tuhaf bulmaya başlamış, bir gece,
gösteriden sonra, karanlıkta yatarlarken, söyleyivermişti içindekini ona. Karşı
köşedeki yataktan önce kesik kesik gülme sesleri gelmişti. Böyle bir şeyi,
ustasına da olsa, anlatmakla ne yanlış bir iş ettiğini anlayarak başına yıkılan
dünyanın altında kalmaya hazırlanırken, gülmesi düzgünleşmişti ustasının.
Kahkahaları gün ağarmaya yüz tutarken ancak dinebilmişti; o zaman da,
"yahu sen ne şair adammışsın," demiş, ardından da horuldamaya
başlamıştı. Düşünce aykırısıydı, güldürmüştü ustasını; ama yine de hoşuna
gitmişti, öyle anlaşılıyordu. Başına yıkılır gibi olan dünya toparlanıp yeniden
düzene girmişti. Bir daha da sözü eflilmemişti bu duygunun. Birliklerinin,
birlikteliklerinin bir öğesi olmuştu.
Ne var ki, aylarca sonra, altlarında sallanan halkaya doğru,
yanlış attığı bir adım yüzünden düşermiş gibi kendini bırakırken, onu havada
yakalayıp "kurtaran" ustasının elleri ona bir şeyler anımsatmıştı.
Gösteriden sonra, patrondan paralarını alırken, herkese iyi geceler dilerken,
giyinirken, ustasının yanında evlerine giderken, o anımsadığı belirsiz şeyin ne
olduğunu, ne idiğini çıkarmaya çalıştı durdu. Olmadı. Ertesi gece yine halkaya
doğru "düşeceği" anda kafası karıştı. Bildi. Ustasında bulduğu analık
öyle şairlik ürünü, edebiyat ürünü falan değildi. Amcasının odasından gelen
hırıltıya kulak veriyordu kapalı kapının önünde. Sokmuyorlardı onu o odaya kaç
gündür. Sokmadıkları için de mutfakla ayak yoluna, kapılarından içeri itilmedikçe,
girmekten hoşlanmadığı için de sokak kapısının eşiğinde oturup akşamı etmiştik
kaç gündüz sessiz sessiz. Şimdi kapının önündeydi; hırıltıları dinliyor, kapıyı
yavaş yavaş itiyordu. Kimse yoktu ortalıkta. Yani anası yoktu. Babaannesi.
Halka yaklaşırken, kemerine yapışması gereken ustasının
elleri, onu ancak bileklerinden yakalayabildiydi. Anasının elleriydi bunlar,
düpedüz. Ustası onu o gece, odalarına girip soyunduktan sonra, paylamaya
başladı. Çocukluğundan, ilk çıraklığından bu yana hiç paylamamıştı onu
böylesine. Susmuş, dinlemişti. Oysa, saatlerce sürmüş gibi uzayıp giden bu
paylamadan sonra ustası, "Şimdi söyle, niye öyle oldu, nasıl dalabildin
böyle?" deyince, dinlemediğini, dinler görünürken dinlediğini sanırken
kafasının hâlâ. Tutup anlatmıştı ustasına. Her şeyi o anda yaşar, görür gibi.
Ustasının zaten bildiklerinden başlayarak: babası ölmüştü, babaannesi
bunamıştı, amcası evin parasını getiriyor, anası da evle birlikte hepsine
bakıyordu. O sıralarda, iki yaşını dolduralı ancak iki üç ay geçmiş olsa
gerekti, annesi sonraları öyle demişti çünkü. Zaten kendi de, kendini aynada
görür gibiydi bunları anımsarken, sırtında kırmızı yeşil çiçekli basmadan bir
entari vardı daha. Babaannesi gün boyu kalkmazdı oturduğu alçak, yanları gibi
önü de destekli acayip koltuktan. Koltuğun altında, koku keskinleşince,
annesinin gelip döktüğü, kendininkine benzemeyen, daha büyük, daha yuvarlak,
daha kırmızı bir oturak vardı. Havalar iyice ısındığı için kendi eşikte
oturuyordu kaç gündür, sabahtan akşama dek; babaannesini de koltuğuyla birlikte
kapının önüne çekmişti anası o sabah. Babaannesi hep uyuklardı. Anası yoktu
ortalıkta. Hızlı hızlı çıkıp gitmişti, şimdi geleceğim, diyerek. Kendi,
yuvarlak, apak, parlak tokmağı çevirip kapıyı açabilmek şöyle dursun, o tokmağa
erişemezdi bile; ama kapıya dayandıkça aralandığını anlamış, sonunda, artan
hırıltılar içinde perdeler sımsıkı kapalı olsa gerekti, alacakaranlıktı içersi,
şimdi gibi gözlerinin önüne geliyordu sırtüstü yatan amcasına yaklaşmış,
bakmıştı. Amcası onu görür gibi mi olmuştu, ağzı gülümsemek ister gibi gerilmiş
miydi, yoksa bir şeyler söyler gibi olması ciğerlerinin son debelenişi miydi?
bu yaşında da bilmiyordu. Ansızın bir el bileklerinden, bir el entarisinden
yakalayıp sessizce dışarı çıkarmıştı onu, anasının elleriydi bunlar. Öbür
adamsa anasıyla gelmiş olacaktı eve odadan çıktığı zaman başını sallamıştı.
Anası da sesini çıkarmadan ayakyolunun eşiğine çökmüş, başını iki elinin
arasına almıştı. Korkmuştu, sesini çıkarmıyordu o, sonra elini uzatmış, anasının
dizine dokunmuştu. Anasının eli şakağından inip elini örtünce korkusu gitmişti.
Amcasının yüzünde, burnunun şimdi görür gibi de ondan biliyor sağını solunu sağ
kanadının dibinde, o güne dek hiç görmemiş olduğu kocaman lekeyi, beni
düşünmeye başlamıştı.
O gece bunları dinledikten sonra ustası onu yine paylamıştı.
Ama kısa sürmüştü bu kez. Üstelik kendi de dikkatle dinlemişti ustasını. Böyle
şeyler aklıma gelemez, diyordu ustası; çalışırken böyle şeyler aklına
gelmemeliydi. Onu ölümden kurtaracak eller, belini, bileğini bulmayabilirdi
günün birinde.
Ustası böyle istediğine göre, özlük anıları, geçmişi,
olmayacaktı bundan böyle; yalnız işini düşünecek, ustasına verecekti kafasını.
Gönlünden, usundan silmeliydi anılarını, anasının, babaannesinin ölümlerinin anısını;
silmişti de.
Silmişti de, bir tek anı dayanıp duruyordu bütün bu silme
çabalarına karşın, direniyordu. Sonraları, anasının, babaannesinin burunlarının
sağ kanadı dibinde gördüğü benleri unutamıyordu. Öylesine bildiği, ezbere
çizebileceğini sandığı o yüzlerde birkaç gün içinde gitgide belliieşen, her
görüşünde "nasıl dikkat etmemişim" diye kendisini uzun uzun
düşündüren, üzen, öldükleri gün neredeyse zeytin iriliğini bulan...
Anlamıştı. Ailesinin özelliklerinden biri olsa gerekti bu
benler. Gerçekten de, daha önceleri, yoktu o nesneler o yüzlerde. Ancak
öleceklerine yakın beliriyor, büyüyor, öldükleri gün o iriliğe...
Pek gençti daha. Öyle enikonu ölçülüp tartılmadan, taştan
taşa vurulmadan edinilen bilgilerle yetinilmemesi gerektiğini öğrenmemişti. Bir
gün, ustasının, yanına yeni aldığı bir çırağı ipin ortasından çalıştırırken...
Bir yaz günüydü. Çadırın tepesine yakın bir yerde çalışmanın
ne korkunç bir iş olabileceğini ancak cambazlar bilir. Ustası aşağıdan bakıyor,
yönetiyordu onları. Yeni yetiştirmesinin bir hafta sonra ipe çıkıp seyirci
önünde oynamasını istiyordu. Oğlan sıkı çalışmak zorundaydı. Bu sıcakta
ustalarını oralara çıkaramayacaklarına, kendisi de kalfalığa yükseldiğine göre,
yeni çırağı sıkı çalıştırmak da kendisine düşerdi.
İpin ortasında durmuşlardı karşılıklı. Şimdi dikkat et,
demişti karşısında duran yeni oğlana, terini de bir iyice sil, kaza çıkmasın...
Oğlan silinmiş, tamam, demişti gözünün içine bakıp. O an görmüştü burnunun sağ
kanadı dibindeki beni. Çalışmışlar, inmişlerdi ipten. Yıkandıkları sırada
takılmıştı oğlana, pek yakışıyor sana bu ben, diye. Oğlan önce garip garip
bakmıştı. Ne beni, demişti sonra. Aynaya bakmış görememişti. Kalfasının bu
şakasına akıl erdiremediğini söylemişti, biraz bozuk bir sesle. Kimbilir neler
geçmiş olacaktı içinden oğlanın. Kirdi herhalde, kusura bakma, ben gibi görmüş
olacağım, demişti o da. Ama ertesi gün çalışırken beni yerinde görmüştü yine.
Daha da belliydi üstelik. Oğlan üç gün sonra orta ipte kendi kendine çalışırken
düşüp ölmüştü. Koşup yetiştiğinde, benin yerinde durduğunu görmüştü, zeytin
iriliğinde...
Ailesinin değil, kendi özelliğiydi demek. Başkasının
görmediği benleri görüyor.
Öleceklerini biliyordu o insanların. Sonradan kaç kez, bu
özelliğinin tutarlığını gerçeklemek olanağını bulmuştu. Korkuyla bakıyordu
artık insanların yüzüne.
Sonraları, uzun bir süre kimselerde ben görmez oldu. Kimse
de ölmedi çevresinde. İçi biraz rahatladı.
Söğütler o sıraya rastlıyor.
Bir bahar gecesi evlerine dönüyorlardı ustasıyla.
Yalnızdılar artık. Ustayla oğlu. Yetiştirmeye kalktığı üçüncü çırak da ölünce
hepsinde beni görmüştü o, ama hepsi ipten düşerek ölmemişti ustanın yanına
çırak girmek isteyen çıkmaz olmuştu. Ustanın suçu yok, diyenler vardı; oğlanda
kardeş kovan damarı olsa gerek... Diyenler de gelip bakıyor, iki kaşının
arasını dikkatle gözden geçiriyor, orada görmeyi bekledikleri damarı kimi
görüyor, kimi görmüyordu. Kardeşkovan damarını, bir sabah, ustası da aramıştı
yüzünde. Görememişti. Öyle demişti hiç değilse. Ama bu arada, sabah ışığının
yumuşak parlaklığında, kendi bir şey görmüştü ustasının iki kaşı arasında.
Kardeşkovan damarının mor çatalı yerine, oğultutmaz damarının yeşilimsi
kamasını. Bunu ustasına söylemedi, söylemeyecekti. Ustasına söyleyemeyeceği şey
zaten içinde, usunda kalamazdı. Kalmadı da. Unuttu gitti bunları.
İkisi de bu duruma üzülüyordu ya, yaşayışlarını başkalarıyla
paylaşmak zorunda kalmaya artık iyice alışmışlardı anlaşılan.
O bahar gecesi evlerine dönerlerken, önünden geçtikleri bir
bahçenin bütün söğütlerinin budanmış, daha o sabah, incecik, körpecik
yaprakçıklarla buğulu gibi duruşuna bakarak sevindikleri dalların kaldırıma
atılıp yığılmış olduğunu görmüşlerdi. Ustası bunları çiğnememek için yola
inmişti; ama kendisi, saygıyla, sevgiyle, ağır ağır, cambaz ayaklarının bütün
yeniliğiyle bu dal yığınlarına basarak yürümüştü. Yine taşlara bastığı zaman
durmuş, havayı uzun uzun koklamış, ustasına o anda bir su kıyısında,
yeşilliğin, çimenlerin, otların içinde olmayı nasıl özlediğini anlatmaya
çalışmıştı.
O zaman yine azar işitmişti. Cambaz dediğin, insanların
topluca yaşadıkları yerlerde çalışıp para kazanırdı. İnsanların topluca
yaşadığı yerler ise, genellikle öyle söğütlük, otluk su kıyıları olmazdı.
Olursa ne iyiydi, ancak böyle yerlerin özlemini içinde taşımak bile suçtu
kendini bilen cambaz için, hele kendisi gibi, çoğu vaktini büyük bir şehirde
geçiren cambaz için. Cambaz ipini düşünmeliydi; özlemdi, düştü, silmeliydi
gönlünden.
Değil mi ki, ustası öyle diyordu, öyle yapmalıydı, öyle
yapacaktı. Yapmıştı da. Anılardan sonra, düşleri, özlemleri de silip atmıştı
içinden. Ustasıydı önemli olan, öyle öğretilmişti kendisine; işinin önemi
öğretile öğretile büyütülmüştü. Ustası öğretmişti bunu. Onu o eden işiydi, işi
olmalıydı. İşine duyduğu bu bağlılığı ustasına borçluydu. Her şeyi ondan
öğrenmemiş miydi? ona analık eden ustası değil miydi? ama her şeyi ondan mı
öğrenmişti?.. Kendi, kendi benliğini ne ölçüde oluşturmuş olabilirdi? Olabilir
miydi, ayrıca? Ustası neler katmıştı kendisine, kendi neler katmıştı? katmak ne
demek oluyordu gerçekte? Önceden hiçbir şey getirmemiş miydi ustasının
karşısına çıkarken? her şeyini ustası mı biçimlemişti? o halde herkes,
ustasının kendini biçimleyişini hayır, kendi biçimlenişini çırağına
aktarmasıyla mı biçimlenirdi.
Kafası karışmıştı. Bu soruları sormaya kalksa ustasına, ne
karşılık alacağını biliyor gibiydi. Senin aklın ermez demeyecekti. Kendi
kendine, şu anda, benim aklım bunlara şimdilik ermiyor ya bir gün gelecek
erecek mi, diyordu. Ama ustası öyle demeyecekti. Ona, düşünme, diyecekti, o
kadar. Ben öldükten sonra, sen de yanına bir çırak alıp yetiştirmeye başladığın
zaman bunları düşünmeye başlar, hem kendini anlarsın, hem beni, diyecekti.
Duymuş gibiydi, şimdiden, bu sözleri şimdiden işitmiş gibiydi. Demek ustasına
erişen, onun ötesine bile taşan bir yanı vardı kendinin de. Bunları
düşünebiliyordu... Ama kafasını daha çok yormadı bu konuda. Cambazlık, insanın
ölmek istemiyorsa bütünüyle kendini ipe, halkaya, ustaya, adıma, ele, göze
vermesini gerektiren bir işti. Günün birinde, işi cambazlık değil de düşünmek
olan birine rastlarsa, ona soracaktı bu soruları. Hoş, o adam da cambazların
soracağı sorular üzerine düşünmüş olur muydu, ayrı konu...
Aşağılarda, seyircilerin, oturdukları yerde dalga dalga
ırganarak kendisini izlediklerinin bilincinde, ipin ortasında sıçrayıp takla
atarken, birkaç kez, usunun başka yerlerde gezindiğini, ip
Ten başka sorunlarla uğraştığını fark etmişti ansızın. Böyle
şey olmazdı. Ustasının ruhu bile duymamalıydı öyle bir şey yaptığını. Kendini
zorladı, kafasını bir güzel temizledi. Düşünmez oldu artık iş başında. Ancak,
bir kentten bir kente giderlerken, uzun yollar boyunca, uyur gibi yapıyor,
ustasını bile kandırıyor, kendini koyveriyordu soru söğütlüklerinin, soruların
yaş otluklarının arasına.
Her gösteriden önce mahallede kapı altlarından attıkları,
kahvelere, kıraathanelere bıraktıkları, sokaklarda dağıttıkları elilanlarının
birer örneğini, her gece eve döndükten sonra özenle özel sandığına yerleştiren
ustası, bir gece, artık yetiştin, usta cambaz oldun, bu işi sana bırakıyorum,
dediğinde, bu sözlerin gönül okşayıcılığını bir yana iterek, bunlar da anı
değil mi sanki usta, diye soracak olmuştu da, ustası kükremiş, yetişmemişsin
daha, diyerek onu bir sıkı paylamıştı. Bunlar anı değil, ipimizden artakalacak
tek im; yaşayışımız, yaşadığımız, yaşantılarımız düpedüz, demişti. Her günle,
her gösteriyle sırtımıza biraz daha binen ölümün yükü, bu sandığı artık
kaldırıp taşıyamadığımız gün, tamam olacak, bizi çökertecektir, bunu iyi bil;
bunlarda sen varsın, ben varım; yaşadığımızı gösterecek, başkasına olsun, bize
olsun, gösterecek bir şey var mı elimizde, bu kâğıt yığınından başka?
Ama işte o gece, böyle paylandıktan sonra, aymıştı.
Kâğıtlardan ötürü değil de, ustasının öfkesinden ötürü. Nasıl da sezememişti o
güne dek?
Ustalıkçıraklık ilişkilerinin doğal görünen öfkelerinin
dışında kalıyordu bu değişik kükreyişler, bu kendisini kendisinden de çok sanki
gençliğini sözlerle ezmeye kalkmalar.
Ne zamandır dikkatini çekmiş olmalıydı bu parlamalardaki
değişik özellik.
Ustam yaşlanmış. Her geçen günle biraz daha büyüyüp
ustalaştığımı düşünmekten, başkalarının da büyüyeceğini, yaşlanacağını
düşünmeye vakit mi bulamadım, ne? Yanında yasaya yasaya yüzüne bakmamaya mı
alışmışım, ne? diyor, körlüğüne kızıyordu. Gerçi insan, sevdiğinin büyüdüğünü
ister de yaşlandığını, ölüme yaklaştığını istemez. Bu sersemliğin farkına
vardığıma göre ben de yaşlanmışım demek. O ise artık, kim bilir?.. Diyor,
arkasını getirmeye yanaşmıyordu bu düşüncenin. Ya da getiremiyordu.
Ustası yaşlanmıştı. Daha önceleri, ustasının paylamalarını
yalnız kendine yönelmiş sanırken şimdi anlıyordu ki bu öfkelenme, çok eski,
çocukluğundaki, yeniyetmeliğindeki paylamalar arasında.
Nasıl da uyumuştu böyle? Ustasının bir şeyi yanlış
yapabileceğini, yanlış bir şey söyleyebileceğini düşünemediği sürece.
Oysa bu son zamanlar, yanılmış olabileceğini bile değil de,
hani, belirli bir şeye, bir şeyciğe, dikkat etmemiş olabileceğini anıştıracak
bir şey ağzından çıkmaya görsündü! Parlayıveriyordu ustası. Bir zamanlar
usundan bile geçirmediğini şimdi geçirmekle kalmayıp sezdirecek şeyler
söylemeye kalkıyordu işte, ustası kızmaz mıydı buna?
Günler geçtikçe, dikkatini buna vermeye başladığı için
olacak, bu düşüncesinde yanılmadığını anlamıyor, sezdiği pekişiyor, bilgiye
dönüşüyordu. Ama artık bu konuda da ustalaştığı için iş başında böyle
düşüncelerin kafasına yaklaşmasına bile meydan bırakmıyordu.
Bütün bir ömür boyunca, taşlarını teker teker taşıyıp çatıp
kurduğu bir yapının sonuna gelen bir yapı ustası, ördüğü duvarların bir yerinde
bir çatlak, bir eksiklik, bir yanılgı bulunacak, bulunup kendisine gösterilecek
olsa, nasıl kızarsa...
Ama kendini beğenmeye başlamıştı da ondan mı ustasının
kusurlarını görüyordu? Yoksa yanılgıların gölgesi, düşüncesi, düşü bile
ustasını gitgide daha çok mu tedirgin ediyordu? Herkes gibi bir adam değil
miydi ustası da? Herkesinki gibi olmayacak mıydı yaşlılığı, kocamışlığı?
Çevresinde gördüğü insanlardan ustasının tek ayrımı, "usta" olması
değil miydi? Bu ustalık onu başkalarına benzediği halde başkalarından üstün
kılan, koruyan tek şey değil miydi? Kestiremiyordu ya, bunu kesinlikle
bilmenin, öğrenmenin de bir yararı olamayacağını anlıyordu. Ustası eskiden de,
sevgili çırağında, sevgili kalfasında gördüğü kusurları başkalarının yanında
söyler, onu utandırırdı. O ise günün birinde, başkalarının yanında, el
ilanlarıyla dolu sandığın sözünü etmişti de, gecesi bir güzel papara yemişti
ustasından. Bütün bunlar, kafasını gitgide kurcalıyor, karıştırıyordu.
Ustasının, anlatılmasından hoşlanmadığı şeyleri, kimse bilmemeliydi, ama
ustası, kalfasının anlatılmasından hoşlanıp hoşlanmayacağını düşünmeden
birtakım şeyleri başkasına keyifle anlatıyordu artık. Onu kızdırmak için
yapmıyordu bunu, domuzluğundan yapmıyordu; belliydi bu. Anlattıklarında
herhangi bir kötülük olabileceğini, sevgili kalfasını tedirgin edebileceğini
usu almıyordu. O kadar. Yanlış bir iş yapabileceğini kafası almıyordu ki.
Sonunda karar verdi. Ustasına, ne yaparsa yapsın,
kızmayacak, adamın yaşlandığını aklından çıkarmayacak, onu üzmemek için de,
yanıldığını görse bile susacaktı. İki gün önce, damdan düşercesine,
"yaşamama yardım edilmesi gerekecek günün gelmesinden korkarım,"
demişti, sabah çaylarını içerlerken. "senin yaşamama yardım etmen
gerekecek günün gelmesinden... Yardımsız kalmalıyım ki köpekler gibi öleyim,
diyorum arada bir. Diyorum ya, yük olmanın acısı, yapayalnız yaşamaktan kötü mü
değil mi, bilemiyorum..." bu sözler beyninde uğulduyordu hâlâ. Kararında
bu sözlerin de payı vardı elbet. Ama karara vardığı gece içi rahatladı,
deliksiz bir uyku uyudu, nice zamandır uyuyamadığı.
Ertesi sabah yine karşılıklı oturmuş sabah çaylarını
içerlerken ustanın burnunun sağ kanadı dibinde bir leke çarptı gözüne. Elini
uzatıp silecekken kendini tuttu. Ustası o ben işini bilirdi. Usuna kötü bir şey
gelirdi. Düşünmekten bile sakındı.
O gün büyük bir ölünün yası tutuluyordu. Akşama gösteri
yoktu. Başını alıp çıktı kentin dışına. Eliyle koymuş gibi, bir derecik
bozuntusu, bir söğütlük taslağı buldu. Yattı, gözünü göğe dikti, daldı...
Ustasının öleceği korkusu sardı yüreğini. Tut ki yanıldıydı, ustası bugünlerde
ölmeyecekti. Ama bu düşünce ilk olarak gelip yüreğine korku salmıyor muydu?
Ölümünü düşünebiliyordu demek. Artık düşünebiliyordu. Sevinebilirdi de bir
yerde. Usta olup çıraklar alacaktı yanına, artık adam yetiştirecekti, artık
düşünebilecek, yıllardır yığdığı sorulara teker teker karşılıklar arayacak,
arayabilecekti. Karşılıklar bulmaya çalışacaktı. Ama kendi de...
Ölen çırakları anımsadı. Ustasının kendisine böyle
bağlanmasının bir nedeni de bu olamaz mıydı? senden önce üç çırak aldım yanıma,
demişti bir gün, üçü de kazaya uğradı, seni aldıktan sonra kimseyi istemedim,
yalnız seninle uğraşmalıydım, sen artık iyice yetiştin diye alıyorum bu
çocuğu... (İpin ortasında durup çalıştırırken burnunun sağ kanadı dibinde bir
leke gördüğü çocuktu, ustanın bu dediği. Gnu aralarına aldıkları günün
akşamıydı. Çocuğu yatırdıktan sonra anlatmıştı bunları kapının önünde. Yaz
gecesinin o gürül gürül sıcağı içinde.) o oğlanın ardından iki çırak daha
ölmüştü.
Çocuğunu doğurup yitiren analara benzemiyor muydu ustası?
doğurup yitiren ya da düşüren?.. Kendi, kalfalığa erişmişti. Ustalığa
yaklaşıyordu. Kendi de ölecek olsa... Ustası kurur gider, kahrından ölürdü,
ustalığın eşiğindeki gençliğinde ölüp yiten kalfasından ötürü. Kimseyi
yetiştirememiş olurdu o zaman... Başka ustalar da vardı böyle, cambazlar
arasında uğursuz sayılan. Çırakları ölen, kalfaları ölen. Hep gençliklerinde
ölen... Kendi ustası da böyleydi, besbelli. Kimsecikler gelip böyle bir şeyi
ona ya da onun yanında, söylemeye kalkışmazdı elbet. Ama söylenmeyen şeyler yok
mu sayılır? Sanat, cambazlık sanatı, bu gibi ustalar da durup donuyordu
anlaşılan. Çocuğu olmadan ölecek insanlar gibi. Bunların çoğu, sivriliyordu
gerçi ustalar arasında, büyüklüğe yaklaşanı da az değildi. Ama kuruyan dallar,
kısır kadınlar değiller miydi gerçekte? Hepsi, ustanın birinden yetişmişti.
Ancak bunlardan kimse yetişmeyecekti. Bunların soyu kurumuyordu gerçekte.
Kuruyan bunlardan doğacak olanlar soyuydu.
Ama kendisi vardı işte. Cebinden aynasını çıkarıp baktı
burnunun sağ kanadına. Değil ben, toz tozan bile yoktu. Yaşayacaktı demek,
ustası da birini yetiştirebilmiş olacak, uğursuz soyun torunlarından
sayılmaktan kurtulacaktı. Ustasının, bundan kurtulması için, ölmesi gerekmesi;
çırağının, kalfasının ölümünden sonra ustalığa yükselecek kalfasının yaşaması
gerekmesi, bir bakıma...
Düşüncelerinin bu yola girmesinden hoşlanmadı. Gülünçle acıklının,
gülünçlüğüyle ağlanan böyle birbirlerine girmesi kafasını büsbütün
karıştırıyordu.
Uyudu, uyandı. Güneş batıya doğru kayıyordu. Kafese dönmenin
vakti yaklaşıyor, dedi ansızın, yüksek sesle. Şaşırdı. Bu da nereden çıkmıştı?
ne zamandan beri.
O sabah ustası elinden çayı bırakmış, kalkıp aynaya
bakmıştı. Burnunun sağ kanadı dibindeki lekeyi o da görür müydü, diye yüreğini
buran bir el dolaştı içinde; sonra da, usta da olsa beni görmesi güç, belki de
olanaksız, dediydi içinden. Benleri gören kendisiydi. Ustasının böyle bir şey
gördüğünü hiç işitmemişti, hiç konuşmamalardı. Zaten ustası burnundan çok
gözlerine, kaşlarına bakmıştı galiba. Dönüp, "bugün çalışmıyoruz, ipe
çıkman da gereksiz, benim gibi moruğun yanında durup ne yapacaksın,"
demişti. "biz nasıl olsa gidiciyiz." ya beni görmüştü ama olacak şey
değildi ya da salt rastlantıydı bu sözlerin söylenmesi. Boğazı düğümlenmişti.
Neden sonra, "böyle konuşma," diyebilmişti. "ne söyleyeceğimi
öğretmedin ki, bilmiyorum ne diyeceğimi böyle sözler karşısında." gülmüştü
ustası. "haydi git gez," demişti.
Kafes... Vardı. Kendi sözlerinden de ustasının sözlerinden
de ortaya çıkıyordu bu.
Kafesten kaçılırdı. Kaçmaksa...
Büyük bir cambaz olmak istemiyor muydu? usta olmak için
çalışmamış mıydı bunca yıl? İşini, sanatını, cambazlığını deliler gibi sev.
Deliler gibi sevmek dediği şey, bile usuna gelmiş değildi o
güne dek. İnsan havayı sever mi? havayı içine çeker, yaşar. O kadar. Bu da bir
sözdü, bir kalıptı; işitip durduğu, günün birinde kullanıverdiği.
İşini delilerden de beter seviyordu. Onsuz hiçbir şey
olmazdı. Ama ustasını da seviyordu. Ondan da hiç ayrılamazdı.
Yine de, bütün bu tutkular, bu duygular, kimin elinden
çıkmıştı, ustasının elinden değilse? İster tutku, ister sevgi. Kafese
dönecekti.
Akşam ustasına baktı, burnunun dibindeki o leke biraz
büyümüş gibi geldi. İçine kaygılar doldu. Suyun kıyısında düşündüklerini, örttü
kapattı bu kaygılar. Üçüncü gününde kuşkusu kalmamıştı. Ustası ölecekti. Ben
büyüyordu.
Aklı başından gitti. Ne yapacağını bilemiyordu; bakmaktan,
benin büyüdüğünü görmekten öte bir şey gelmiyordu elinden. Ne zamandır
bıraktıkları o pek tehlikeli yalancıktan güreşme numarasına dönmüşlerdi birkaç
gündür. İpin ortasında güreşirken, ustasının ölümüne yol açacak, ustasının
ölümü kendi elinden olacak diye yüreği ağzına geliyor, bu şaşkınlıkla bir kaza
yaparım diye büsbütün gönlü kararıyordu. Bu ölümün başka ölümlere
benzemeyeceğini biliyordu, ansızın korkunç bir yalnızlık içinde kalacağını
biliyordu; bunları kurdukça da başını duvarlara vurası geliyordu. Böylesinin
daha iyi olabileceğini düşün
Düşünebilecek
Düşünmekten korkmayacak birtakım kimseler vardır diye belli
belirsiz bir şeyler seziyor da olsa...
Büyüyen bene baktıkça çıldırıyordu ya, içini dökebileceği
tek insana hiçbir şey sezdirmemenin gerekliği onu eziyordu.
Benin zeytin iriliğini bulduğu akşam, ipin ortasında kendini
kasarak, ustasının yaklaşmasına bakıyordu. Geldi. Tutuştular. Ustasındaydı
yanlış adımı atma sırası o gece. Yay gibi gerilmişti. Ustasının arkasından uçup
onu yakalamak için. En ufak fiskenin bile yıllarca kurup durduğu duvarı
yıkabileceği korkularıyla parlayıp öfkelenen ustasını bir daha öfkelendirmek
istemediği için, bu yanlış adımı atmakta geciktiğini söylemeyecekti oyundan
sonra, bu gecikmenin farkına vardığını bile sezdirmeyecekti; hele yarın sabah
olsun, bir şeyler uydururum, hastalanırım, ne bileyim, bir şeyler bulurum, ipe
çıkmayalım derim ya da bu sıcak havada sen çıkma, ben elimden geldiğince, tek
başıma seyircileri oyalayayım derim, diye gönlünden fırtına gibi bir şeyler
geçiriyor, hiçbiriyle ustasını kandıramayacağını seziyor, titizleniyordu; ama
sezdirmeyecekti, sezdirmemeliydi, yumuşacık tutuyordu şimdi gövdesini,
ustasının her devimine göre ayarlayacaktı kendisini; ilk olarak, kimsecikler
farkına varmasa bilme, artık pek usta bir cambaz olduğunu önce kendi kendine,
sonra da ustasına gösterecekti. Ustası ustaysa, ustasıysa, bunun yine de
farkına varmalıydı, varmak zorundaydı, kendisini alnından
Öpüp artık ustasın diyebilmek zorundaydı. Gösterecekti
kendini bu gece. Ustası belki de onu sınıyordu, kalfasının içindeki korkudan
habersiz, onun da bu sınanmadan habersiz olduğunu düşünerek. Yitirdiği bunca
çıraktan sonra, bunun ustalığa erişmesinin kıvancını duymak için; ölmeden,
yenilmeden, bugüne eriştiğini görerek kıvanmak için. Ama böyle şeyler düşünmek
bile ustalığı daha hak etmediğini düşündürmez miydi? Ustası karşısında yitip
gitmek üzereyken...
Bekliyordu. Ustanın son adımı atmasını bekliyordu hâlâ.
Ustası, orta ipin altındaki halkaya tutunmuştu bile. Ama
seyircilerin çepeçevre sardığı, ince kum döşeli oyun alanı kendisine hızla
yaklaşırken, bağırtıların, çığlıkların içinde seçemedi ustasının, "vah
şaşkın oğlum," diyen sesini. İşitemedi.
Bilge Karasu
4 Aralık 2014 Perşembe
2 Aralık 2014 Salı
1 Aralık 2014 Pazartesi
Gece ve Öngörü...
Gecenin ıssızı inince
mecali kalmamış zihnine. Anımsayacaksın!
Gülüşüyorduk. Biz.
Gizliyorduk üstelik - kalbe inmiş bir gülüş'ün şaşkınlığını elimizden gelse -
kendimizden bile. Anımsayacaksın!
Yarım bir tebessümü sürükleyeceksin artık düş beklemediğin yastığa.
Öylece uyuyacaksın...
Mey
F. Limitone
mecali kalmamış zihnine. Anımsayacaksın!
Gülüşüyorduk. Biz.
Gizliyorduk üstelik - kalbe inmiş bir gülüş'ün şaşkınlığını elimizden gelse -
kendimizden bile. Anımsayacaksın!
Yarım bir tebessümü sürükleyeceksin artık düş beklemediğin yastığa.
Öylece uyuyacaksın...
Mey
F. Limitone
29 Kasım 2014 Cumartesi
28 Kasım 2014 Cuma
Soruların Hikayesi...
Soruların Hikâyesi
Bu dağlarda soğuk, insanın iliklerine işler. Ana Maria ile
Mario, ocak şafağından on yıl önceki bu keşif gezisinde benimle birlikteler.
Her ikisi de gerillalara yeni katıldı ve bir piyade teğmeni olarak benim
görevim, onlara daha önce başkalarının bana öğrettiği şeyi, dağda yaşamayı
öğretmek. Önceki gün, koca Antonio'yla ilk defa karşılaştım. İkimiz de
birbirimize yalanlar söyledik.
O, mısır tarlasına bakmaya gittiğini söyledi, ben de ava
çıktığımı. İkimiz de yalan söylediğimizi ve ikimizin de bunu bildiğini
biliyorduk. Ana Maria'yı keşfe devam etmesi için bırakıp, pusulanın yardımıyla
önümdeki yüksek tepeyi haritan üzerinde bulup bulamayacağımı görmek için nehre
geri döndüm. Aslında koca Antonio'yla yeniden karşılaşmak istiyordum. O da aynı
şeyi düşünmüş olacak ki, daha önce karşılaştığımız yerde yeniden rastlaştık.
Tıpkı dün olduğu gibi, koca Antonio yere oturmuş, yeşil
yosunlarla kaplı huapac ağacına sırtını dayamış, sigarasını sarıyor. Karşısına
oturup pipomu yakıyorum.
Peki, siz de bizim eşkıya olduğumuzu düşünüyor
musunuz?" diye soruyorum. Koca Antonio, havaya doğru koca bir duman
üfleyip öksürerek kafasını olumsuz anlamda sallıyor. Bundan cesaret alarak bir
soru daha soruyordu: "sizce biz kimiz?"
"bunu senin anlatmanı tercih ederim." diye
cevaplıyor, gözlerimin içine bakarak.
"uzun bir hikaye bu!" deyip zapata'yı ve villa'yı,
devrimi, toprakları, adaletsizliği, açlığı, cehaleti, hastalığı, baskıyı ve her
şeyi anlatmaya başlıyorum. Sözlerimi, "işte zapatista ulusal kurtuluş
ordusu böyle doğdu." diyerek noktalıyorum. Ben konuşurken sürekli yüzüme
bakan koca Antonio'nun yüz çizgilerinde bir işaret arıyorum.
"zapata'dan az daha bahsetsene," diyor, biraz daha
duman üfleyip öksürürken.
Anlatmaya Ananecuilo'yla başlayıp, ayala planı, askeri
örgütlenme, köylerin örgütlenmesi ve chinameca ihanetiyle devam ediyorum.
Hikayem bitene kadar koca Antonio bana bakmayı sürdürüyor.
Ben bitirince, "hikâye böyle değildi," diyor.
Şaşkınlıkla, "değil miydi?" diye kekeliyorum.
"hayır, değildi," diye üsteliyor koca Antonio.
"şimdi sana zapata'nın gerçek hikâyesini anlatacağım."
Biraz daha tütün çıkarıp sigara sarmaya başlıyor, bir yandan
da hikâyesini anlatıyor. O anlatırken, geçmişle şimdi, tıpkı benim pipomun
dumanıyla onun sigara dumanı gibi iç içe giriyor, birbirine karışıyor.
"tarihin çok eski çağlarında, dünyayı yaratan ilk
tanrılar hala geceleri ortalıkta gezinirken, ik'al ve votan adlı iki tanrının
varlığından bahsedilir. Bu ikisi aslında tek bir tanrıydı. Biri arkasını
döndüğünde öbürü, öbürü döndüğündeyse diğeri görülebilirdi. Birbirlerinin tam
zıddıydılar. Biri, nehirdeki mayıs sabahı gibi aydınlıktı. Diğeri, mezarlıktaki
gece gibi karanlık ve soğuktu. Aynıydılar. İkisi birdi, çünkü birini oluşturan
diğeriydi. Ama yürümezlerdi. Aslında bir olan bu iki tanrı, daima oldukları
yerde durur, hiç kıpırdayamazlardı. Bir keresinde 'ne yapsak acaba?' diye
sordular birbirlerine. 'hayat böyle hüzünlüdür," diye şikayet ettiler,
aslında bir olan ve oldukları yerde kalan bu iki tanrı. 'gece bitmiyor' dedi
ik'al. 'gün bitmiyor,' dedi votan. 'hadi yürüyelim,' dedi aslında iki olan biri
ötekine. 'nasıl yürüyeceğiz?' diye sordu öteki. 'nereye?' diye sordu ilki.
"sonra fark ettiler ki, önce nasıl, sonra nereye diye
sorarak azıcık da olsa hareket edebiliyorlardı. Aslında iki olan biri, az da
olsa hareket ettiklerini görünce mutlu oldu. Sonra ikisi de aynı anda hareket
etmek istediler ama beceremediler. 'şimdi ne yapsak acaba?' önce biri, sonra
diğeri öne doğru eğildi ve bir kez daha hareket ettiler. Sonra ortak bir karara
vardılar, artık hareket edebildiklerine göre, önce biri, sonra diğeri hareket
edecekti. Böylelikle hareket etmeye başladılar, kimse hareketi önce kimin
başlattığını hatırlamıyordu, çünkü sonunda hareket edebiliyor olmaktan çok
mutluydular. 'artık hareket edebildiğimize göre, hareketi önce kimin
başlattığının ne öncemi var?' dediler, birbirinin ayıbı olan iki tanrı. Gülmeye
başladıktan sonra anlaşmaya vardıkları ilk konu, dans etmek oldu. Böylece dans
ettiler, biri bir adım atıyor, diğeri başka bir adımla onu takip ediyordu. Dans
ederek uzun bir zaman harcadılar, çünkü dans etmekten çok mutluydular.
"sonun da dans etmekten yorgun düştüler ve dans dışında
ne yapabileceklerini düşünmeye başladılar. İlk sorunun 'nasıl hareket
edebiliriz' in cevabını bulmuşlardı: 'beraber, ama anlaşarak ve ayrı olarak.'
bu soruyu pek kafalarına takmadılar, çünkü sordukları sorunu farkına
vardıklarında, zaten çoktan hareket etmeye başlamışlardı. Sonra, önlerinde
gidilecek iki yol olduğunu gördüklerince ikinci soru geldi. Yollardan biri
kısaydı. Yolun çok yakınca bir yerlerde son bulduğunu açıkça görebiliyolardı.
Ayaklarında hissettikleri, yürümekten kaynaklanan haz öylesine büyüktü ki,
hemen kısa bir yolda yürümek istemedikleri konusunda anlaştılar ve uzun yolu
seçerek yürümeye başladılar. Uzun yolu seçerek verdikleri cevap onları başka
bir soruya götürdü: 'bu yol nereye gidiyor?' uzunca bir süre bu sorunun cevabı
üzerinde düşündüler ve aslında bir olan bu iki tanrı, bu uzun yolu yürümeden
sonunun nereye varacağını göremeyeceklerinin farkına vardılar. Eğer oldukları
yerde kalırlarsa, uzun yolun nereye varacağını asla bilemeyeceklerdi.
"böylelikle aslında bir olan bu iki tanrı, birbirlerine
'haydi, yolın sonuna dek yürüyelim öyleyse,' diyerek yola çıktılar; önce biri,
sonra diğeri. Bir süre sonra uzun yolu yürümenin uzun zaman alacağını fark
ettiler ve ortaya başka bir soru çıktı: ' bu kadar yolu uzun süre yürümeyi
nasıl becereceğiz?' oldukça uzun bir süre bunun cevabını düşündüler, önce
ik'al, gündüzleri nasıl yürüyeceğini bilmediğini, sonra da votan geceleri
yürümekten korktuğunu söyledi. Uzun uzun ağladıktan sonra ulumayı kesip bir
karara vardılar. İk'al ın geceleri, votan'ın da gündüzleri yürüyebileceğini
fark ettiler. Sorunu cevabını bulmuş oldular; böylelikle her zaman
yürüyebileceklerdi.
"işte o günden beri tanrılar hep bu şekilde soru
sorarak ve durmaksızın yürüyorlar. Asla bir yere varmazlar ve asla bir yerden
ayrılmazlar. Böylece dürüst kadınlarla dürüst erkekler tanrılardan soruların
sadece yerinde durmak için değil, yürümek için de gerekli olduğunu öğrendiler.
O gün bu gündür dürüst erkeklerle dürüst kadınlar yürümek için sorular
sorarlar, bir yere vardıklarında 'hoşça kal ', oraya veda ederken de 'merhaba'
derler. Asla oldukları yerde durmazlar.
Artık iyice kısalmış olan pipomun ağızlığını kemirerek
oturuyorum. Koca Antonio'nun anlatmaya devam etmesini bekliyorum, ama onun daha
fazla konuşmaya pek niyeti yok gibi görünüyor. Söyleyeceği önemli bir şeye
engel olmaktan çekinerek. "peki ya zapata?" diye soruyorum.
Koca Antonio gülümsüyor. "bilmek ve yürüyebilmek için
soru sorman gerektiğini şimdi öğrendin işte." öksürüp ne zaman sardığını
fark etmediğim bir sigara daha yakıyor. Sözcükler ağzından, dudaklarının
arasından çıkan dumanların arasından, toprağa düşen tohumlar gibi dökülüyor.
"zapata, bu dağlarda ortaya çıktı. Zapata doğmadı,
derler. Sadece birdenbire beliriverdi. Onun, çıktıkları uzun yolun ardından
buraya ulaşan ik'al ve votan'ın ta kendisi olduğunu, iyi insanları korkutmamak
için tek bir kişiye dönüştüğünü söylerler. Bu kadar uzun süre beraber
yürüdükten sonra, ik'al ve votan birbirlerinin aynı olduklarını, gündüzleri ve
geceleri tek bir kişiye dönüşebildiklerini öğrenmişlerdi. Buraya vardıklarında
bir oldular ve zapata adını aldılar. Zapata, buraya vardığını ve buranın o uzun
yolun nereye varacağı sorusunun cevabını bulacağı yer olduğunu söyledi. Bazen
aydınlık, bazen karanlık olacağını, ama hep tek olacağını söyledi; votan zapata
ile ik'al zapata, beyaz zapata ile siyah zapata. Her iki yol da dürüst erkekler
ve dürüst kadınlar için aynı yoldu."
Koca Antonio, heybesinden küçük bir naylon torba çıkarıyor.
İçinde Emiliano Zapata'nın 1910 tarihli çok eski bir fotoğrafı var. Zapata'nın
sol eli bel hizasındaki süvari kılıcını kavramış. Sağ elinde ise bir tüfek
duruyor. Üzerinde, omzundan çaprazlama asılmış iki fişeklik, bir de göğsünü
soldan sağa dolanan siyah beyaz bir kuşak göze çarpıyor. Ayakları hem
duruyormuş hem de yürüyormuş, bakışları sanki 'işte buradayım!' ya da
'geliyorum oraya!' der gibi. İki merdiven var. Karanlıktan çıkıp gelen birinde,
daha karanlık suratlı zapatistalar var, sanki derinlerden geliyor gibiler.
Aydınlatılmış olan diğer merdivendeyse kimse yok, nereden gelip nereye gittiği
belirsiz. Tabii eğer tüm bu ayrıntıları gördüğümü söylersem yalan olur, bu
ayrıntılara dikkatimi çeken koca Antonio oldu. Fotoğrafın arkasında şunlar
yazılıydı.
General emiliano zapata, güney orduları komutanı.
Gral. Emiliano zapata, jefe del ejercito suriano.
Le general emiliano zapata, chef de l'armee du sud
1910. Fotoğraf: agustin v. Casasola.
Koca Antonio, "bu fotoğrafa çok soru sordum. Öyle
geldim buralara," diyor. Öksürüp sigara izmaritini fırlatıyor. Fotoğrafı
bana vererek, "al bunu," diyor, "böylelikle ona sorular
sormayı... Ve yürümeyi öğrenirsin. Vardığında ' hoşça kal ' demek daha iyidir.
O zaman ayrılırken acı çekmezsin." gitmeye hazırlandığını belli ederek
elini uzatıyor.
O günden sonra koca Anotino, beni her gelişinde "hoşça
kal!" diye selamladı ve her gidişinde el sallayarak "geldim
işte!" dedi.
26 Kasım 2014 Çarşamba
25 Kasım 2014 Salı
24 Kasım 2014 Pazartesi
Hep.../ Haiku
Yapabilseydim,
güz'ü terk etmiş kuşların
dilimin ucunda unuttukları şarkıyı söylerdim.
Sana. Hep...
Mey
Kyin Shim
güz'ü terk etmiş kuşların
dilimin ucunda unuttukları şarkıyı söylerdim.
Sana. Hep...
Mey
Kyin Shim
19 Kasım 2014 Çarşamba
18 Kasım 2014 Salı
17 Kasım 2014 Pazartesi
Sabah / Masal Ki...
a .a. p için...
Bu gün ne yapacaksın, diye sormuştu adam. Ayrı geçirilecek zamanın kıskançlığı ve yakıcı özlemiydi sesindeki.
Anlamıştı kadın. Gülümsemişti üstelik.
Bekleyeceğim, demişti. Dönüşünü.
Uzunca kurdular o anı. Ayrı ayrı. Ve hayıflandılar:
Olabilirdi...
Mey
T. Gosselin
15 Kasım 2014 Cumartesi
Şüphe ve Kesinlik...
Bilmiyoruz.
Eminiz öte yandan.
Bendekinin sen,
sendekinin ben oluşuna.
İnsanız: Şüphe gitmiyor başımızdan.
Soruyoruz: Büyük bir şüphe, nasıl bunca kesin olabilir?
Cevabı bilmiyoruz.
Eminiz öte yandan. Günler geçiyor.
Şüphe ve kesinlik, tatlı tatlı biçiyor içimizde bir yeri.
Sesimizi çıkarmıyoruz...
Mey
Eminiz öte yandan.
Bendekinin sen,
sendekinin ben oluşuna.
İnsanız: Şüphe gitmiyor başımızdan.
Soruyoruz: Büyük bir şüphe, nasıl bunca kesin olabilir?
Cevabı bilmiyoruz.
Eminiz öte yandan. Günler geçiyor.
Şüphe ve kesinlik, tatlı tatlı biçiyor içimizde bir yeri.
Sesimizi çıkarmıyoruz...
Mey
13 Kasım 2014 Perşembe
11 Kasım 2014 Salı
Çingene Falı...
İçimdeki çingenenin falı kötü çıktı, diyor.
Nasıl kötü, diye soruyorum. İçinde çingene mi var, sorusunu atlamışlığım salt şaşkınlığımdan.
' Ebedi yakınlığın düşüncesi olan bir düşüncenin kıyısında yaşıyor!muşuz, diye cevap veriyor.
Şaşkın bakıp, bunun neresi kötü, diyorum.
Falcılığı kötü, diyor.
Anlamadım, diye atılıyorum cidden anlamadığımdan.
Anlamamamı ayıplar gibi bakışı.
Bizimki, diyor. Ebedi yakınlık değil.
Ne peki, diyorum sabrım çoktan tükenmiş gibi.
Ebedi uzaklık, diyor. Ebedi kalmaya ahdetmiş bir uzaklık. Gözleri dalgın, susuyor.
Sessizlik uzayınca, boş ver diyorum. Fal işte!
Çingene işte, diyor o da gülerek. Birer çay daha istiyoruz, sözü yitirmiş boğazımızı ılık tutmak için...
Mey
Nasıl kötü, diye soruyorum. İçinde çingene mi var, sorusunu atlamışlığım salt şaşkınlığımdan.
' Ebedi yakınlığın düşüncesi olan bir düşüncenin kıyısında yaşıyor!muşuz, diye cevap veriyor.
Şaşkın bakıp, bunun neresi kötü, diyorum.
Falcılığı kötü, diyor.
Anlamadım, diye atılıyorum cidden anlamadığımdan.
Anlamamamı ayıplar gibi bakışı.
Bizimki, diyor. Ebedi yakınlık değil.
Ne peki, diyorum sabrım çoktan tükenmiş gibi.
Ebedi uzaklık, diyor. Ebedi kalmaya ahdetmiş bir uzaklık. Gözleri dalgın, susuyor.
Sessizlik uzayınca, boş ver diyorum. Fal işte!
Çingene işte, diyor o da gülerek. Birer çay daha istiyoruz, sözü yitirmiş boğazımızı ılık tutmak için...
Mey
Uyurgezer ve Öteki...
Bütün gece hiç kırpmadı gözlerini. Uyurgezerin
adımlarını izliyordu çatısında. Her adım
yankılanıyordu, engelsiz, kendi boşluğunda,
yoğun ve kof. Pencerede durdu, bekledi,
düşerse yakalamak için. Ama
ya kendisini de sürüklerse düşerken? Bir kuş gölgesi mi
duvarda? Bir yıldız? Öteki mi? Elleri mi?
Boğuk bir gürültü duyuldu kaldırımda. Tan ağarıyordu.
Pencereler açıldı. Koştu komşular. Uyurgezer
iniyordu hızla demir yangın merdivenini
yardım götürmek için pencereden düşene....
Yannis Ritsos
adımlarını izliyordu çatısında. Her adım
yankılanıyordu, engelsiz, kendi boşluğunda,
yoğun ve kof. Pencerede durdu, bekledi,
düşerse yakalamak için. Ama
ya kendisini de sürüklerse düşerken? Bir kuş gölgesi mi
duvarda? Bir yıldız? Öteki mi? Elleri mi?
Boğuk bir gürültü duyuldu kaldırımda. Tan ağarıyordu.
Pencereler açıldı. Koştu komşular. Uyurgezer
iniyordu hızla demir yangın merdivenini
yardım götürmek için pencereden düşene....
Yannis Ritsos
10 Kasım 2014 Pazartesi
Saatler ve Tutku...
Günü bıraktı,
öğle sonlarını da.
Sabahı bıraktı,
kuşluk vakitlerini de.
akşam üstleri zorlu hala;
rengi sevilen bir şeyi - kimseyi - anımsattığından belki.
Aynı düş mümkün mü, merakının hesaplattığı saatleri?
Üzerinde çalışıyor...
Mey
öğle sonlarını da.
Sabahı bıraktı,
kuşluk vakitlerini de.
akşam üstleri zorlu hala;
rengi sevilen bir şeyi - kimseyi - anımsattığından belki.
Aynı düş mümkün mü, merakının hesaplattığı saatleri?
Üzerinde çalışıyor...
Mey
8 Kasım 2014 Cumartesi
Bulunmuş Mektuplar / İyiyim…
Mektuplar evime, at pazarından satın aldığım eski bir
komedinin çekmecesinde geldi. Hiç açılmamış zarfları gördüğümde, birinin okumak
istemediği mektupları buraya atıp unuttuğunu düşündüm. Her birinin başka kişilerden bambaşka
kişilere gönderilmiş mektuplar olduğunu fark ettiğimde merak dayanılmaz hale
gelmişti. Çekmeceleri temizleme işini bir yana bırakıp elime gelen ilk zarfı
açtım. Kim vazgeçebilirdi ki o kime ve kimin tarafından yazıldığı belirsiz
birkaç cümlenin verdiği büyülü hazzı…
İyiyim.
Unutmaya çalışıyorum. Bir de anlamaya.
Gün’ün benden çekildiği
Ve geri döndüğü saatlerin göğ’üme yayılan
renginin
İçimi neden bunca acıttığını.
Unutmuyorum yine de.
Anladığım da söylenemez.
Ama iyiyim…”
Anladığım da söylenemez.
Ama iyiyim…”
Mektubu usulca zarfına yerleştirdim. Anlamadığını unutamamanın
acısı geçmez ki, diye düşündüm. Keşke geçse…
Mey
6 Kasım 2014 Perşembe
Hikaye'den Yol...
Uç uca eklenmiş küçük
hikayelerden yapılmış -
uzun, upuzun - bir yoldu asıl hikaye.
Üzerinde hiç yürünmeyen ve hep düş'lenen...
Mey
hikayelerden yapılmış -
uzun, upuzun - bir yoldu asıl hikaye.
Üzerinde hiç yürünmeyen ve hep düş'lenen...
Mey
4 Kasım 2014 Salı
Kendini Kuş Sanan Balığın Kısa Öyküsü...
Anladı, aslında kuş olmadığını
oltanın ucunda
çırpınırken. İçi elvermedi kabule.
Kanatlarımdan vurulmuş olmalıyım, diye düşündü iğne ağzını yırtmadan hemen önce...
Mey
oltanın ucunda
çırpınırken. İçi elvermedi kabule.
Kanatlarımdan vurulmuş olmalıyım, diye düşündü iğne ağzını yırtmadan hemen önce...
Mey
3 Kasım 2014 Pazartesi
30 Ekim 2014 Perşembe
Kedi, Adın ve Haz...
Şimdi uyursam kaçınabilirim belki, dedi. Zihmindeki huysuz kedinin
tırnaklarıyla yazdığı söz'ün hazzından - adından -.
Dedi ve çayını tazeledi. Kedi güldü bu sıra. Dayanamadı.
Eşlik etti gülüşe.
Şımarık kedinin tırnakları durmak bilmiyordu...
Mey
tırnaklarıyla yazdığı söz'ün hazzından - adından -.
Dedi ve çayını tazeledi. Kedi güldü bu sıra. Dayanamadı.
Eşlik etti gülüşe.
Şımarık kedinin tırnakları durmak bilmiyordu...
Mey
29 Ekim 2014 Çarşamba
27 Ekim 2014 Pazartesi
25 Ekim 2014 Cumartesi
Kendini Özleten Hikaye...
Çok özlenmiş bir mevsimin
nazlı göz kapakları gibiydi hikaye.
Kapatıp kendini, grisine tezat parlaklığıyla şaşırtan
bir göğe bakmaya mecbur bırakırdı durmaksızın.
Bekleneceğini bildiği gibi bilirdi,
akıldan hiç çıkmayacağını.
Yanındayım, derdi. Ve hiç olmadım yanında.
Geleceğim, de derdi. Kımıldamadan olduğum yerden. Sen bekle...
Mey
Guy Denning
nazlı göz kapakları gibiydi hikaye.
Kapatıp kendini, grisine tezat parlaklığıyla şaşırtan
bir göğe bakmaya mecbur bırakırdı durmaksızın.
Bekleneceğini bildiği gibi bilirdi,
akıldan hiç çıkmayacağını.
Yanındayım, derdi. Ve hiç olmadım yanında.
Geleceğim, de derdi. Kımıldamadan olduğum yerden. Sen bekle...
Mey
Guy Denning
20 Ekim 2014 Pazartesi
Güz ve Rüya...
Gri'nin,
gerçeğin,
bi 'de güz'ün
arasına gizledim, dedi.
Senden yapılma bir rüyayı.
Yerini biliyorum, dedin tebessümle. Uyandırma!
Mey
Hermann J. Karbaum
gerçeğin,
bi 'de güz'ün
arasına gizledim, dedi.
Senden yapılma bir rüyayı.
Yerini biliyorum, dedin tebessümle. Uyandırma!
Mey
Hermann J. Karbaum
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)